Her mevsimin kendine özgü çevresel koşulları başta insan sağlığı olmak üzere yaşamımıza dönemsel olarak çeşitli etkilerde bulunur. Yaz dönemi ve sıcak havalar da bunlardan birisidir. Özellikle aşırı sıcaklar çocuklar, yaşlılar gibi gruplar açısından önemli bir risk faktörüdür. Sıcaklarla artış gösteren sorunlar görece küçük ölçekli, önlenebilen veya kolay tedavi edilebilen vakalar olabileceği gibi çok daha ölümcül sonuçlara da yol açabilmektedir.

Alınabilecek basit önlemlerle birçok sağlık sorununu oluşmadan önleyebilmek mümkün. Bu yazıda da yaz aylarında çocuklarda sık görülen hastalıkları ve bunlardan korunma yöntemlerini aktarmak istedik.

Yaz Aylarının Korkulu Rüyası İshal

Yaz aylarında ebeveynleri en çok zorlayan durumlardan biri çocuklarda görülen ishallerdir. Akut ishal sıklıkla 0-5 yaş grubu çocuklarda rastlanır. Yutulan havuz veya deniz suyu, kontamine olmuş (mikrop bulaşmış) besin tüketimi, iyi temizlenmeyen ortak kullanım alanları gibi nedenlerle ortaya çıkabilir.

İshale kusma ve ateş eşlik ediyorsa, bu durum sıvı kaybını daha da arttıracağından derhal doktora başvurulmalıdır. Tedavide temel prensip kaybedilen sıvı ve elektrolitlerin yerine konmasıdır. Su içtikten sonra bile kusan çocuklarda iyileşme ancak serum tedavisi ile mümkündür.

Çocuk eğer kusmuyorsa, sıvı kaybı hafif veya orta derecede ise bol sıvı alması sağlanmalıdır. Virüslere bağlı ishallerde hastalık kendiliğinden geçer. Bakteri ve parazit kaynaklı ishallerde etkene yönelik antibiyotikler kullanılır.

İshal düzelene kadar yağsız ve sindirimi kolay gıdalar alınmalıdır. Vücuttaki sıvı kaybının ağır olduğu ya da çocuğun kusma nedeniyle sıvı alamadığı durumlarda tedavinin hastaneye yatırılarak yapılması gerekir

Anne sütü alan bebekler ishale neden olan enfeksiyonlara karşı daha dirençlidirler ve daha çabuk iyileşirler. Bu nedenle ishalde anne sütü kesilmemeli ve sık sık emzirilmeye devam edilmelidir.

İshalden korunmak için eller sıkça yıkanmalı, mama ile beslenen bebeklerde sular ve biberonlar kaynatılmalı, musluk suyu ve kaynağı bilinmeyen sular tüketilmemelidir. Çiğ sebze ve meyveler iyice yıkanmalı, yiyecekler buzdolabında saklanmalı, ishalli bireylerle aynı tuvaleti ve kişisel eşyaları kullanmaktan kaçınılmalıdır.

Böcek ve Sinek Isırıklarından Korunma

Sıcaklarla birlikte başta böcekler ve sinekler olmak üzere haşerelerin yol açtığı sağlık sorunları artış göstermektedir. Açık hava etkinlikleri sıcak hava ve nemden korunmak için en uygun yöntemlerden biri olsa da sinek, arı, kene ve böcek sokmalarının çocuklarda yol açabileceği alerji/anaflaksi riskine karşı önlem almak gerekiyor.

Arı/böcek sokmalarının müdahalesinde öncelikle böceğin iğnesi deride kalmışsa zehir kesesi sıkılmadan, ince uçlu bir alet yardımı ile çıkarılmalıdır. Sokma sonrası hemen bir sağlık kuruluşuna başvurularak, uzman yardımı alınmalıdır.

Koruyucu önlemler gereklidir. Bahçede veya yeşil bir alanda zaman geçirilecekse uzun çorap ve ayakkabı giyilmeli, böcek kovucu spreyler kullanılmalıdır. Şekerli ve açık gıdalara yaban arıları gelebileceğinden bunlar kapalı olarak saklanmalıdır. Arı alerjisi olan çocuklara parlak ve çiçekli giysiler giydirilmemelidir. Anaflaksi riski olan çocuklar için aileler yanında otomatik epinefrin/adrenalin enjektörü taşımalıdır.

Sivrisinek ısırıklarından korunmak için cibinlik kullanılmalıdır. Açık alanlarda dermatolojik olarak test edilmiş ve onaylanmış sivrisinek kovucular kullanılabilir. Kapalı alanda sprey şeklinde böcek veya sinek öldürücü kimyasalların kullanılması küçük bebekler için oldukça zararlı olabilir.

Yaz Aylarının En Sık Görülen Cilt Sorunu: İsilik

Özellikle yaz aylarında ve çocuklarda gördüğümüz isilik, aşırı sıcağa ve ter salgısının artışına bağlı ter bezleri kanallarının tıkanması sonucu daha çok boyun ve omuzlarda ortaya çıkan kızarık kaşıntılı lezyonlardır.

Biri küçük su baloncukları şeklinde, diğeri ise su toplayan kırmızı bir görüntü olmak üzere iki şekilde karşımıza çıkar ve kaşıntıya sebep olur. Yeni doğmuş bebeklerde görülme sıklığı fazladır. Sarışın ve açık tenli bebekler daha fazla risk altındadır. Omuz ve sırt başta olmak üzere, alın, göz kapağı, burun, diz kapağı arkası gibi bölgelerde de kendini gösterir. Bebeklerde popo bölgesinde daha yoğundur.

Bebeklere yazın kalın ve sıkı kıyafetler giydirmek, nemlendiricinin bir katman şeklinde fazlaca yoğun kullanılması ve sabun, şampuan gibi maddelerin kalıntıları isilik oluşumunu kolaylaştıran nedenlerdir. Bebeklerin sık sık altını değiştirmemek de isiliğe neden olabilir. Kısacası, havasız ve sıcak ortamlar bu hastalığa zemin hazırlamaktadır.

İsilik tehlikeli bir duruma yol açmaz. Oluşan baloncukların kaşınması sonucu kabuk ve enfeksiyon kapabilir. Bulaşıcılığı yoktur fakat tedavi edilmediği takdirde deri hastalıklarını tetikleyebileceği de unutulmamalıdır.

Yaz aylarında bebekleri dar olmayacak şekilde, teri emecek ve serin tutacak pamuklu kıyafetler giydirmek ve gün aşırı duş aldırmakla kontrol altına alınabilir. Serinletici losyonlar veya kremler kullanılabilir.