10 Kasım 2023 tarihinde Social Medicine isimli dergide yayınlanan ve tüm dünyadaki sağlık emekçilerini Filistin için harekete geçmeye çağıran açık mektubu çevirdik. Çeviri ve düzenlemeye katkılarından dolayı Ceren Göker, Senem Nebi ve Bekir Sonat’a teşekkür ederiz.
Bu mektup 3000’i aşkın sağlık profesyoneli tarafından imzalanmıştır. Aşağıda özetlenen eylem çağrısına herkesin kulak vereceğini şimdi her zamankinden daha fazla umuyoruz. Bu mektubun ruhu imzalayanlarla devam ediyor. Mektuba adınızı buradan ekleyebilirsiniz: https://forms.gle/ePBLLfhKtqhaxBtC9
Dünya korku, keder ve öfkeyle yanıyor. Son 34 günde sivillerin toplu katliamlarına ve çok sayıda uluslararası hukuk ihlaline tanık olduk. 7 Ekim’de Hamas’ın İsrail’e düzenlediği saldırılar 1.400 İsraillinin ölümüyle sonuçlandı.[1] O tarihten bu yana Gazze’de 10.818’den fazla Filistinli öldürüldü, Batı Şeria’da ise 175 Filistinli İsrail güçleri tarafından öldürüldü.[2] Bu olaylar, Filistin topraklarının onlarca yıldır süren işgali bağlamında meydana geldi.[3] Bu artan nefret ve şiddetin durması gerekiyor. Düzenli ve acil eylemler yoluyla insan hakları, sağlık ve iyi oluş halini desteklemek için daha iyisini yapabiliriz ve yapmalıyız.[3,4]
Küresel sağlık hareketinin açık çağrısı, sınırlar veya kimliklerden bağımsız şekilde, insanlık için eyleme geçmektir. [5] Küresel sağlık profesyonelleri olarak sağlık, insanlığın gelişmesi, eşitlik, barış, adalet ve tüm tezahürleriyle sömürgeciliğin sona ermesi için çabalıyoruz. Ayrıca, yerli halklara yönelik şiddeti de dünya çapında kınıyoruz.[6]
En önemlisi, küresel sağlık profesyonelleri olarak tüm insanlarla soydaşlık içinde hareket ediyoruz. “Acı ve ızdırapta hiyerarşi olmadığının” farkındayız.[7] Çünkü biz insanız, derin acıya ve çekilen ızdırapa tanık oluyoruz: Öldürülen veya yaralanan İsrailli ve Filistinli sivillerin hepsi ebeveynlerimiz, büyükanne ve büyükbabalarımız, kardeşlerimiz ve çocuklarımızdır. Gazze’de ‘koşulsuz insanlık’ ve barış yoluyla sağlığın güvence altına alınması çağrısını paylaşıyoruz.[4,8]
Son gün ve haftalarda DSÖ, BM Uzmanları, MSF, IFRC, ICRC ve diğer bir çok kuruluştan, işgal altındaki Filistin topraklarındaki insanlara karşı şiddet eylemlerini açıkça kınayan açıklamalar duyduk .[7-10] Bu açıklamalar özellikle Gazze bölgesine gıda, su, elektrik ve hayat kurtarıcı malzemelerin kesilmesini, sağlık tesislerine ve personele yönelik saldırıları, siviller için güvenli bölgelerin ve insani koridorun oluşturulmamış olmasını kınamaktadır. Gazze’de hastalar, yaralılar, hamileler, çocuklar ve yaşlıların dahil olduğu en savunmasız kişiler, doğrudan ve ayrım gözetmeyen saldırıların ve şiddetin sonuçlarıyla orantısız bir şekilde karşı karşıya kalıyor.[11]
Yanlış bilgideki hızlı artış,[12] kolektif kederin silah haline getirilmesi, kamuoyunun duyarlılığının kutuplaşması [13] ve görünüşte sonsuz bir şiddet döngüsüne hapsolmuş insanların insanlıktan çıkarılması [14], uluslararası toplumun dikkatini tanık olmaktan ve ihtiyacı olan insanlara koşulsuz yardım sağlamaktan uzaklaştırıyor.
Herkesi, milliyeti, kimliği, dini veya coğrafi konumu ne olursa olsun, sağlık ve insanlığın önceliğini korumaya ve Gazze içinde ve dışında sürekli ve etkili, hayat kurtaran güvenli bölgeler ile insani koridorların bir an önce kurulmasına öncelik vermeye çağırıyoruz. Bölgedeki sivillerin insan haklarının tanınması ve desteklenmesi için derhal harekete geçilmesi çağrısı yapıyoruz.
Birleşmiş Milletler ve kuruluşlarının savaş sonrası dönemde kurulmasından bu yana, küresel yönetim önemli bir toplumsal sözleşmeye dayanmaktadır: bizim adımıza ve kolektif çıkarlarımız doğrultusunda hareket etmeleri için seçilenlere güvenin. Biz küresel sağlık profesyonelleri, yönetici konumundaki kişilerin iklim ve çevre krizi, sürdürülebilir kalkınma, sosyoekonomik eşitsizlik, zararlı ticari çıkarlar ve çatışmalar konularında sürekli olarak harekete geçmeyi reddettiklerine ve/veya bunda başarısız olduklarına tanık olduk.
Küresel vatandaşlar ve sağlık profesyonelleri olarak, sesimizi yükseltmeden harekete geçme işini başkalarına bırakamayacağımız giderek daha açık hale geliyor. Sessizliğin kendisi sorunun bir parçasıdır. Şunları talep ediyoruz:
Acil insani öncelikler:
1. Derhal ateşkes ve Gazze’deki ablukanın kaldırılması.
2. Uluslararası insancıl hukuka saygı ve hesap verebilirlik.
3. Sürekli ve etkili güvenli bölgelerin, insani koridorların, kaçma hakkı ve geri dönme hakkının derhal oluşturulması.
4. Sağlık, su ve yiyeceğe erişim hakkı da dahil olmak üzere bölgedeki tüm insanların insan haklarının tanınması ve bu hakların desteklenmesi için acil eyleme geçilmesi.
5. Çatışmalarda en kırılgan grup olan çocukların, hamilelerin, yaşlıların, engelli ve yaralıların fiziksel ve zihinsel sağlığının ve refahının korunması; bu grubun temel ve özel ihtiyaçlarının karşılanması için yardımın derhal ulaştırılması ve adil şekilde dağıtılması.
6. Hayati ve insani destek malzemelerinin derhal Gazze’ye ulaştırılması.
7. Sağlık hizmeti veren, sivillerin hayatta kalması için hayati öneme haiz hastaneler dahil tüm yapıların, sağlık çalışanlarının, yolların, temiz suyun, elektriğin ve diğer elzem malzemenin sağlanması ve bunların ne pahasına olursa olsun korunması
Uzun vadeli hedefler:
1. Al-Ahli Arap Hastanesi’nin bombalanması da dahil olmak üzere, iddia edilen savaş suçlarını araştıran kuruluşlara sınırsız erişim.
2. Kendi kaderini tayin etme, adalet ve herkes için insan hakları temelinde herkesin ihtiyaçlarını adil bir şekilde karşılamaya yönelik yeni kararlılık.
3. Dünya çapında antisemitizm ve islamofobiye dayalı nefret suçlarını ele alacak eylemleri desteklemek ve uygulamak.
4. Şiddet nedeniyle yerinden edilenlere insani veya mali destek, sığınma, yerinden edilmiş kişilere ihtiyaç duydukları onur, özerklik, iyileşme ve geri dönme hakkı sağlama hususunda uluslararası dayanışma göstermek.
Meslektaşlarımızı ayrıca şunları yapmaya çağırıyoruz:
1. Politikacılara ve diğer seçilmiş yetkililere, onları sivillerin öldürülmesini durdurmak için harekete geçmeye teşvik eden mektuplar yazın.
2. Çatışmadan en çok etkilenenlerin seslerinin duyulmasını sağlayın.
3. Filistinli mültecilerin geri dönüş hakkını ve Filistinlilerin, İsraillilerin ve tüm insanların onurlu, eşit ve özgür yaşama hakkını sağlamak için çalışın.
4. Toplumlarımızda ve işyerlerimizde saygıyı ve şiddetsizliği destekleyin.
5. İnsan haklarını savunmak ve uluslararası hukukun uygulanmasını sağlamak için yapılan şiddetsizlik eylemlerini destekleyerek hükümetler üzerinde baskı kurun.
6. Bölgede adaleti ve barışı desteklemek için elimizden geleni (para, bilgi ve insan kaynakları) bağışlayın.
7. Bu bildiriyi geniş çapta paylaşın.
Kaynaklar
1. UN OCHA. Hostilities in the Gaza Strip and Israel | Flash Update #15. 2023. Accessed 20 October 2023. Available at: https://www.ochaopt.org/content/hostilities-gaza-strip-and-israel-flash-update-15
2. UN Office for the Coordination of Humanitarian Affairs. Hostilities in the Gaza Strip and Israel | Flash Update #34. Last accessed November 10 2023.
4. Smith J, Kwong EJL, Hanbali E, Hafez S, Neilson A, Khoury R. Violence in Palestine demands immediate resolution of its settler colonial root causes. (In publication, BMJ)
5. Medact. End the bloodshed: Medact statement on Palestine. 2023. Available at: https://www.medact.org/2023/blogs/end-the-bloodshed-medact-statement-on-palestine/
6. Koplan JP, Bond TC, Merson MH, Reddy KS, Rodriguez MH, Sewankambo NK, Wasserheit JN; Consortium of Universities for Global Health Executive Board. Towards a common definition of global health. Lancet. 2009 Jun 6;373(9679):1993-5. doi: 10.1016/S0140-6736(09)60332-9
7. World Health Assembly. Resolution on the Health of Indigenous Peoples. 2023. WHA76.16. Available at: https://apps.who.int/gb/ebwha/pdf_files/WHA76/A76_R16-en.pdf
8. Chapagain J, Mardini R. Joint Statement from Jagan Chapagain, Secretary General of the IFRC and Robert Mardini, Director General of the ICRC, on the escalation of hostilities in Israel and Gaza. October 16 2023. Accessed 19 October 2023. Available at: https://blogs.icrc.org/ir/en/2023/10/joint-statement-from-jagan-chapagain-secretary-general-of-the-ifrc-and-robert-mardini-director-general-of-the-icrc-on-the-escalation-of-hostilities-in-israel-and-gaza/
9. Christou, C. Unconditional humanity needs to be restored in Gaza. 17 October 2023. Accessed 19 October 2023. Available at: https://www.doctorswithoutborders.org/latest/unconditional-humanity-needs-be-restored-gaza
10. World Health Organization. WHO statement on attack on Al Ahli Arab Hospital and reported large-scale casualties. 17 October 2023. Accessed 19 October 2023. Available at: https://www.who.int/news/item/17-10-2023-who-statement-on-attack-on-al-ahli-arab-hospital-and-reported-large-scale-casualties
11. OHCHR. Israel/occupied Palestinian territory: UN experts deplore attacks on civilians, call for truce and urge international community to address root causes of violence. 12 October 2023. Accessed 19 October 2023. Available at: https://www.ohchr.org/en/press-releases/2023/10/israeloccupied-palestinian-territory-un-experts-deplore-attacks-civilians
12. UN News. Gaza: Forcing patients to flee hospitals a ‘death sentence’ warns WHO. 14 October 2023. Available at: https://news.un.org/en/story/2023/10/1142347
13. Dwoskin E. A flood of misinformation shapes views of Israel-Gaza conflict. 2023. Washington Post. Accessed 19 October 2023. Available at: https://www.washingtonpost.com/technology/2023/10/14/propaganda-misinformation-israel-hamas-war-social-media/
14. NYU Stern Center for Business and Human Rights. Fueling the Fire: How Social Media Intensifies U.S. Political Polarization — And What Can Be Done About It. 2021. NYU; New York. Available at: https://www.stern.nyu.edu/experience-stern/faculty-research/fueling-fire-how-social-media-intensifies-u-s-political-polarization-and-what-can-be-done-about-it
15. McGreal C. The language being used to describe Palestinians is genocidal. The Guardian. 16 October 2023. Accessed 20 October 2023. Available at: https://www.theguardian.com/commentisfree/2023/oct/16/the-language-being-used-to-describe-palestinians-is-genocidal